Congres: Wetenschap ontmoet Praktijk
Op donderdag 25 september vindt ons jaarlijkse congres 'Wetenschap ontmoet praktijk' weer plaats, onder de leiding van dagvoorzitter Yvette Vervoort, directeur van het Expertisecentrum Kinderopvang. Het belooft een inspirerende dag vol wetenschappelijke inzichten en kennisuitwisseling te worden. Er zijn twee plenaire sprekers en verschillende deelsessies over uiteenlopende onderwerpen. Er is een beperkt aantal plaatsen, dus schrijf je snel in!
Praktische informatie:
Je kunt tickets voor het congres onderaan deze pagina bestellen
Tijd: het congres vindt plaats op donderdag 25 september van 10:00 tot 17:00 uur
Locatie: de woonindustrie, adres: Symfonielaan 1, 3438 EW Nieuwegein
Kosten: € 325,- inclusief btw & inclusief lunch
Korting: Toekomstmakers bij het Expertisecentrum Kinderopvang krijgen 30% korting. Vraag de kortingscode aan jouw leidinggevende
Kijk hier of jouw organisatie Toekomstmaker is in pedagogische kwaliteit en dus een kortingscode heeft. Lees hier meer over hoe je de code toevoegt aan jouw account.
LET OP: de korting kan alleen bij de inschrijving en niet achteraf verrekend worden!
Programma
Sprekers

Prof. dr. Jochen Devlieghere
Kwaliteit door de jaren heen: van properheid naar pedagogiek
Wat verstaan we eigenlijk onder kwaliteit in de kinderopvang? En wie bepaalt dat? Deze keynote neemt je mee in hoe het beeld van ‘kwaliteitsvolle opvang’ historisch gegroeid is en voortdurend gevormd wordt door maatschappelijke veranderingen. Van de nadruk op hygiëne en veiligheid in het verleden, tot hedendaagse discussies over inclusie, educatie en welzijn: wat kwaliteitsvolle kinderopvang is, is geen objectieve standaard, maar een dynamisch construct. In deze lezing argumenteert de spreker waarom pedagogische kwaliteit daarin een centrale plaats moet krijgen vanuit het belang van het kind.
Jochen Devlieghere is Professor Gezinspedagogiek aan het Centrum voor Pedagogische Studies naar Opvang en Onderwijs van het Jonge Kind. Hij is verbonden aan de vakgroep Sociaal Werk en Sociale Pedagogiek aan de Universiteit Gent en promotor-woordvoerder van de eerste Vlaamse Leerstoel Kinderopvang. Onderzoeksmatig is hij actief in het veld van de gezinspedagogiek met bijzondere aandacht voor de kinderopvang, de kleuterschool, ouderschapsverlof, opvoedingsondersteuning en ouderschap in het algemeen. Hij is tevens oprichter van Opvoeden doen we samen (www.opvoedendoenwesamen.be) hoofdredacteur van het internationaal wetenschappelijk tijdschrift European Journal of Social Work.
Prof. dr. Paul Leseman
Duurzame kwaliteit in de kinderopvang: een kwestie van goed organiseren
De structuur, cultuur en institutionele logica’s van organisaties voor kinderopvang zijn van grote invloed op de kwaliteit van de opvang en hoe kinderopvangorganisaties zich verhouden tot publieke waarden als inclusie en kansengelijkheid. Traditioneel is er in de kinderopvang vooral ingezet op de training en begeleiding van individuele medewerkers. Voor het functioneren van organisaties die kinderopvang aanbieden, is er tot nog toe weinig aandacht geweest. Toch zijn het organisaties die medewerkers in dienst nemen, hen begeleiden en loopbaanmogelijkheden bieden binnen een al of niet stimulerend werkklimaat. Het zijn organisaties die meer of minder succesvol een lerende teamcultuur vormgeven en die waarden-gedreven keuzen maken, bijvoorbeeld als het gaat om respectvol omgaan met culturele diversiteit of het opnemen van kinderen met bijzondere behoeften. En het zijn organisaties die lokaal samenwerking aangaan met andere organisaties, en die elkaar scherp houden als het gaat om kwaliteit en maatschappelijke waarden.
Paul Leseman is psycholoog en sinds 2003 hoogleraar pedagogiek aan de Universiteit Utrecht. Hij was medeevaluator van het gezinsgerichte stimuleringsprogramma Opstap en van de centrumgerichte voor- en vroegschoolse programma’s Piramide en Kaleidoscoop. Leseman is medeaanvrager en PI van het pre-COOL cohortonderzoek naar de effecten van voor- en vroegschoolse opvang en educatie op de ontwikkeling en schoolloopbanen van kinderen in achterstandssituaties. Hij was hoofdaanvrager en wetenschappelijk coördinator van het Europese onderzoeksproject CARE (FP7), naar het curriculum en de kwaliteit voor voor- en vroegschoolse programma’s en de impact daarvan op de ontwikkeling van kinderen. Hij leidt momenteel het grootschalige project ISOTIS (Horizon 2020), waarin vergelijkenderwijs de effectiviteit van beleid en praktijk op micro-, meso- en macroniveau op het gebied van kansengelijkheid in een groot aantal Europese landen wordt onderzocht. Leseman is projectleider van de Landelijke Kwaliteitsmonitor Kinderopvang (waaronder voorschoolse educatie), waarin jaarlijks in representatieve steekproeven van verschillende vormen van kinderopvang kwaliteitsmetingen worden verricht. Leseman leidt een onderzoeksgroep met veel expertise op het gebied van de vroegkinderlijke ontwikkeling op de gebieden van taal, meertaligheid, executieve functies en zelfregulatie, waarover in toonaangevende tijdschriften is gepubliceerd. Leseman is methodologisch adviseur bij de OESO onderzoeken TALIS 2018 en Starting Strong Staff Survey.
Overzicht van de deelsessies
Elke deelsessie duurt 1,5 uur en bestaat uit een introductie van de wetenschappelijke inzichten door de wetenschapper van het betreffende ontwikkelteam en een uitwerking daarvan in de praktijk door een deelnemer van datzelfde ontwikkelteam. Elke deelsessie heeft een moderator als gespreksleider. Van elke deelsessie wordt een beeldverslag gemaakt. Na het congres krijgen alle deelnemers een pdf waarin alle beeldverslagen zijn gebundeld.
1. Een wereld van verschil (in de wieg)
Wat verwachten wij van baby’s? En belangrijker nog: wat verwachten zij van ons? De manier waarop we naar jonge kinderen kijken, is sterk cultureel bepaald. In deze deelsessie nemen we je mee op een wereldreis. Je ontdekt hoe culturele opvattingen invloed hebben op de opvoeding, verzorging en ontwikkeling van baby’s. En wat betekent dat voor de praktijk van kinderopvang? Laat je meenemen in verhalen van over de hele wereld, en kijk met andere ogen naar de allerkleinsten. Meld je aan voor ren inspirerende kijk op hoe het ook kan.
Onderzoeker: Ora Oudgenoeg, Universiteit Utrecht
2. Van boek tot beleving: meer dan een verhaaltje
Voorlezen is meer dan een gezellig moment: het is een krachtig middel voor verbinding, verbeelding en taalontwikkeling. Voorlezen opent vensters en ramen. Voor baby’s tot bijna-brugklassers. Voorlezen hoort een vaste onderdeel te zijn in de dagelijkse praktijk, zodat elk kind kan opgroeien met taal en verwondering. Want een goed verhaal opent werelden voor elk kind.
Onderzoeker: Marijke Bos, Stichting Lezen
Praktijk: Dagmar Kus, voorlees coach
3. Elk kind écht zien élke dag
Een warme band tussen professional en kind is de basis voor een optimale ontwikkeling. In deze deelsessie duiken we in het belang van die relatie: wat verstaan we er precies onder, waarom is het zo belangrijk en hoe kun je die relatie bewust vormgeven? Je krijgt praktische tips om duurzame verbindingen te creëren en een stevige relatie op te bouwen. Oók met kinderen waarbij het contact niet vanzelf gaat. Zo voelt elk kind zich gezien en gesteund. Want juist de relatie tussen het kind en de professional maakt het verschil.
Onderzoeker: Debora Roorda, Universiteit Amsterdam
Praktijk: Dania Jawad, Quadrant Kindercentra
4. Anders gekwalificeerden in de BSO
Wat als een sportinstructeur, muzikant of kunstenaar jouw BSO-programma komt verrijken? Zij prikkelen kinderen namelijk op nét een andere manier. Is het misschien ook een deel van de oplossing van het personeelstekort? Hoe kunnen de anders gekwalificeerden ingezet worden binnen de BKR? En hoe integreer je dit succesvol in jouw team? Laat je inspireren en geef je BSO een creatieve boost!
Toezichthouder: Mirjan Alsema, GGDGHOR
5. Klein moment, grote impact: de kracht van betekenisvolle overdracht
De momenten bij het brengen en halen van kinderen lijken misschien klein, maar zijn van onschatbare waarde. Een goede overdracht is hét moment om te bespreken wat een kind heeft meegemaakt, hoe het zich voelde en wat het heeft geleerd. Zo versterk je niet alleen het contact met ouders, maar maak je ook zichtbaar wat jouw pedagogisch werk betekent voor kinderen. Een betekenisvolle overdracht is dus veel meer dan zomaar een praatje. Het is een krachtig en professioneel middel dat het verschil maakt.
Onderzoeker: Rianne Kok, Erasmus Universiteit
6. Bewegen als basis: gewoon dóen!
Hoe zorg je ervoor dat kinderen in beweging komen? Veel én gevarieerd? En waarom is bewegen zo belangrijk voor hun ontwikkeling? In deze deelsessie krijg je inzicht in hoe je beweging een vanzelfsprekend onderdeel van de dag maakt. Van vrij spel tot gerichte activiteiten: bewegen vraagt om ruimte, aandacht en de juiste stimulans door professionals. Je leert hoe je bewegen kunt integreren in je pedagogische aanpak en hoe dit bijdraagt aan het welzijn en de ontwikkeling van kinderen. Meld je aan en kom ook in beweging!
Praktijk: Diana Turkenburg-de Haan, Kinderrijk
7. Een soepele overgang van peuter naar kleuter
De overgang van kinderopvang naar de basisschool is een spannend moment voor kinderen én hun ouders. Een goede start op school versterkt het zelfvertrouwen van het kind en draagt bij aan een positief gevoel over school. Een belangrijke reden dus om de overgang naar school goed te laten verlopen. Hiervoor wordt vaak de term ‘doorgaande lijn’ gebruikt. Maar wat bedoelen we daar precies mee? Is het meer dan een warme overdracht over de ontwikkeling? Hoe kun je de doorgaande lijn écht laten werken?
Onderzoeker: Cathy van Tuijl, Saxion Hogeschool
Praktijk: Sonja Vetter, Peuteropvang Heerlen
8. Even stilstaan bij coaching, de mini CoachKamer
Hoe kun je invulling geven aan jouw rol als pedagogisch coach? En hoe neem je collega’s daarin mee? In deze mini CoachKamer krijg je concrete handvatten om jouw coachingstraject nog sterker en doelgerichter te maken. We starten met een stevige theoretische basis, kijken vervolgens naar het vergroten van de kans op succes van jouw coachingstraject en sluiten af met manieren om behaalde resultaten te borgen. Praktisch, verdiepend en direct toepasbaar. Maak ook meteen het verschil!
Marinda Fischer, Expertisecentrum Kinderopvang
9. Veilig en gezond slapen in de kinderopvang
Een gezonde en veilige omgeving is belangrijk voor opgroeiende kinderen. Voor de jongste kinderen in de kinderopvang is slapen daar een onderdeel van. In deze deelsessie ontdek je het belang van veilig en gezond slapen in de kinderopvang en hoe je deze slaapmomenten verantwoord vormgeeft. We gaan in op praktische aandachtspunten voor gezond slapen én op het belang van risicopreventie: hoe minimaliseer je de kans op wiegendood? Deze sessie is voor iedereen die zijn kennis over veilig en gezond slapen wil opfrissen of verdiepen!
Onderzoeker: Monique l’Hor
10. Neemt de zelfredzaamheid van kinderen af?
Kinderen kunnen vaak meer dan we denken. In deze deelsessie ontdekt je hoe je als professional de zelfredzaamheid van kinderen op een positieve, veilige manier stimuleert. Hoe geef je kinderen het vertrouwen om zélf te kiezen, initiatief te nemen en taken zelfstandig op te pakken? En hoe betrek je ouders daarbij? Je krijgt praktische tips om kinderen ruimte te geven zonder los te laten. Door te doen, groeien kinderen in zelfstandigheid, vaardigheden en zelfvertrouwen.
11. Ontdekken met technologie en wetenschap
Kinderen zijn van nature onderzoekend en nieuwsgierig. Met activiteiten rond technologie en wetenschap stimuleer je jonge kinderen op een speelse manier om vragen te stellen, te experimenteren en te ontdekken. Je hoeft echt geen hightech materialen te hebben en zelf technisch te zijn. Met simpele middelen en een open, nieuwsgierige houding bereik je al veel. Laat je inspireren met ideeën om wetenschap en techniek op een laagdrempelige en leuke manier een plek te geven in jouw groep.
Onderzoeksagenda
Tijdens het congres wordt een vervolg gegeven aan het aanbieden van de onderzoeksagenda tijdens het congres Wetenschap ontmoet praktijk 2024. In samenwerking met de drie universiteiten die onderzoek doen naar pedagogische kwaliteit in de kinderopvang: Universiteit van Amsterdam, Universiteit Leiden en Universiteit Utrecht. Er is afgesproken dat zij als consortium het onderzoek naar het effect van de pedagogisch coach verder zullen uitwerken. Op 25 september presenteert Pauline Slot namens het consortium de onderzoeksopzet.
Inspiratieplein
Het Inspiratieplein is een speciale plek op het congres waar je nieuwe ideeën kunt opdoen voor jouw organisatie. Dit plein richt zich op onderwerpen die niet in de deelsessies aan bod komen, maar die wel van groot belang zijn voor de ontwikkeling van kinderen. Bezoek op het Inspiratieplein de volgende organisaties:
-
PPINK
De eerste en enige beroepsvereniging voor pedagogisch professionals in kinderopvang. PPINK wil de beroeps inhoudelijke positie van pedagogisch mede werkers in de kinderopvang versterken en het aanzien en de waardering voor het vak vergroten. -
PiB
PiB is een betrouwbaar en gebruiksvriendelijk online zelfevaluatie-instrument, dat de mogelijkheid biedt om inzicht te krijgen in de pedagogische kwaliteit per groep. -
VeiligheidNL
Gemiddeld belanden dagelijks 270 kinderen van 0 t/m 11 jaar op de SEH. De helft hiervan heeft ernstig letsel. Het programma Kinderveiligheid bij VeiligheidNL heeft de ambitie om ernstig letsel bij kinderen te voorkomen door ze te beschermen waar nodig én te versterken waar mogelijk. Niet alleen thuis, maar ook in de kinderopvang. Want als professional in de kinderopvang lever je een belangrijke bijdrage aan de ontwikkeling van kinderen. -
Gamewijzer
Het Nederlands Instituut voor de Classificatie van Audiovisuele Media (NICAM), de organisatie achter Kijkwijzer lanceerde onlangs de Gamewijzer. Een praktische, online gids met informatie en tips over het omgaan met games en gamende kinderen. De Gamewijzer speelt in op de behoefte van ouders en opvoeders aan voorlichting over games. Ze vinden er alle relevante informatie over games op één plek zodat ze weten wat er speelt.
Beeldverslagen voorgaande edities
Bekijk de aftermovie van 2024:
Voor een terugblik op de succesvolle congressen van 2022 en 2023 kun je hier de beeldverslagen inzien:
Beeldverslag 2023
We kijken ernaar uit u te mogen verwelkomen op het Congres 2025 van het Expertisecentrum Kinderopvang!
Activiteiten-informatie
Startdatum | 25-09-2025 10:00 |
Einddatum | 25-09-2025 17:00 |
Sluitingsdatum | 18-09-2025 23:00 |
Prijs per persoon | € 325,00 |
Location | De Woonindustrie |